دخپریدو نیټه : 2013-12-23 مخپرونکئ : 049 - دبÛنواخبریال - کندهار
د Ø§Ù†Ø¬Ù„Û Ø³Ø±Ùˆ لاسونو Ù…Ú“ Ú©Ú“Ù… ... خدايه خراب Ú©Ú“ÙŠ د نکريزيو دکانونه .
په کندهار Ú©Û Ù¾Ù‡ نکريزو دلاسونو د سره کولو دود زيات شوی دی .
د نکريزو خرڅونکي وايي پخوا به يوازي انجونو لاسونه سره کول خو اوس Úوانان هم د Úنيو خاصو Ø®ÙˆØ´ØØ§Ù„يو پرمهال لاسونه سره کوي .
کندهاري ميرمنو د Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† د نورو سيمو په ډول د لاسونو د سره کولو دود ژوندی ساتلی او په ودونو ØŒ اخترونو او نورو خاصو ورÚÙˆ Ú©Û Ù„Ù‡ کلونو کلونو Ø±Ø§Ù‡ÙŠØ³Û Ù¾Ù‡ نکريزو لاسونه سره کوي .
نکريزي يو ډول بلګونه دي چي د پوډر کيدو وروسته لاسونه په سره کيږي .
Û±Û¸ کلنه پلوشه د کندهار دپنÚمي ناØÙŠÛ Ø§ÙˆØ³ÙŠØ¯ÙˆÙ†Ú©Û ÙˆØ§ÙŠÙŠ Ú†ÙŠ لاسونه سره کول ميرمنو ته دپخوانيو زمانو څخه پاته شوی رواج دی ..
Ø¯Ù¾Ù„ÙˆØ´Û Ù¾Ù‡ وينا پخوا به ÚšÚÙˆ لاسونه او پيښي په بشپړه توګه سره کول خو اوس مهال ÚšÚÙŠ دغه کار په يو خاص Ø´Ú©Ù„ ØŒ نقشو او ډيزاين سره کوي .
(( پخوا خو ÚšÚÙˆ Ùيشين ته دومره توجه نه کول ØŒ لاسونه او Ù¾ÚšÙŠ به ÙŠÛ Ù¼ÙˆÙ„ÙŠ Ø³Ø±Û Ú©ÙˆÙ„ÙŠ خو اوس Ùيشين زيات شوی دی او ÚšÚÙŠ په خاص ډول انجوني د نکريزو په واسطه ډول ډول نقشونه جوړوي Ú†Û ÚšÙ‡ خوند ورسره کوي ØŒ ( خندا ) زما نکريزي ډيري خوښيږي د ملګرو مي هم خوښيږي . ))
ليلا اوس پوره پنÚلس کاله عمر لري ØŒ پيغله ده ØŒ ليلا ÙˆØ§ÙŠÛ Ù†Ú©Ø±ÙŠØ²ÙŠ ÙŠÛ Ù„Ù‡ وړوکوالي خوښي دي او اوس هم ډير ÚšÙ‡ خوند ورکوي .
( نکريزي خو Ú†Û Ø²Ù…Ø§ انا او نيکه کيسي کوي د بيخي ډير وخت څخه دي ØŒ زموږ د ټولي Ú©ÙˆØ±Ù†Û Ø®ÙˆÚšÙŠ دي ØŒ کله Ú†Û ÙˆØ§Ø¯Ù‡ ته ÚÙˆ او يا هم اختر وي زه او ÙˆÚ“ÙˆÚ©ÙŠ خور نرګس لاسونه او Ù¾ÚšÙŠ يو Ú‰Ù„ سره کوو ØŒ د هري ÚšÚÙŠ خوښي دي اوس خو ÙŠÛ Ù†Ø§Ø±ÙŠÙ†Ù‡ لا کاروي . ))
شل کلن توريالی هغه Úوان دی Ú†Û ÙŠÙˆÙ‡ Ø§ÙˆÙ†Û Ù…Ø®Ú©ÙŠ ÙŠÛ ÙˆØ§Ø¯Ù‡ Ú©Ú“ÛŒ دی ØŒ هغه د واده د نکريزو په شپه د لاس Ú©ÙˆÚ†Ù†Û Ú«ÙˆØªÙ‡ او خپل ورغوی سره Ú©Ú“ÙŠ دي ØŒ ØªØ±Û ÙˆÙ…ÙŠ پوښتل Ú†Û Ù†Ø§Ø±ÙŠÙ†Ù‡ ÙˆÙ„Û Ù†Ú©Ø±ÙŠØ²ÙŠ کاروي پخوا خو داسي نه وه ØŸ هغه په Úواب Ú©Û Ø±Ø§ØªÙ‡ وويل :
(( دا اوس دود شوي دي زما پلار کيسي کوي Ú†Û Ù¾Ø®ÙˆØ§ داسي نه وه خو اوس شته ØŒ اوس ÙŠÛ Úوانان هم خوښوي ټول Úوانان Ú†Û ÙˆØ¯ÙˆÙ†Ù‡ کوي ØØªÙ…ÙŠ ګوته او ورغوی سره کوي . ))
بلخوا د نکريزو خرڅونکي وايي Ú†Û Ú©Ø§Ø±ÙˆØ¨Ø§Ø± يي زيات شوی دی او اوس تر پخوا زيات کسان نکريزي اخلي .
Ù…ØÙ…د کريم Ú†ÙŠ په چهارسو Ú©Û Ù„Ù‡ شاوخوا پنÚÙˆ کالو راهيسي د نکريزو دوکان لري وايي Ú†Û Ù¾Ø®ÙˆØ§ به يوازي انجونو لاسونه سره کول خو اوس Úوانان هم د Úنيو خاصو Ø®ÙˆØ´ØØ§Ù„يو پرمهال لاسونه سره کوي .
(( اوس نکريزي تر پخوا ډيري خرڅيږي ØŒ ÚšÙ‡ ګټه هم کوي د خلکو علاقه ورسره زياته Ø´ÙˆÛ Ø¯Ù‡ او دلته ÙŠÛ Ú©Ø§Ø±ÙˆØ¨Ø§Ø±ÙŠØ§Ù† هم ډير شوي دي ØŒ زما خپله د نکريزو کارول زيات خوښ دي هر اختر ګوته او ورغوی سره کوم ( خندا) .))
دنکريزو په اړه ويل Ú©ÙŠÚ–ÙŠ Ø¯Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† ترڅنګ په پاکستان ØŒ هند او نورو اسيايي هيوادونو Ú©Û Ù‡Ù… رواج لري .
دکندهار پوهنتون استاد ØÙŠØ§Øª الله رÙيقي دنکريزو Ø¯ØªØ§Ø±ÙŠØ®Ú†Û Ù¾Ù‡ اړه وايي ØŒ نکريزي د Ø¯Û ØªØ±Ú…Ù†Ú« Ú†Û Ø¯Ø®Ù„Ú©Ùˆ رواج دی مذهبي ارزښت هم لري .
(( په هندوستان Ú©Û ØªØ± ټولو ډيري نکريزي استعماليږي ØŒ دا خورا پخوانی دود دی ØŒ مذهبي جواز هم لري دلته په کندهار Ú©Û Ù‡Ù… دا دود خورا ژوندی دی .
نکريزي Ø¯Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† په ادب او هنر Ú©Û Ù‡Ù… خاص نوم لري او ډيرو شاعرانو او سندرغاړو په خپلو شعرونو ØŒ لنډيو او غزلونو Ú©Û Ø¯ نکريزو او سرو لاسونو يادونه ستاينه کوي . .
د Ù†Ø¬Ù„Û Ø³Ø±Ùˆ لاسونو Ù…Ú“ Ú©Ú“Ù…
خدايه خراب Ú©Ú“Û Ø¯Ù†Ú©Ø±ÙŠØ²Ùˆ دوکانونه