طنز
جار دي سم روپۍ ، چي هم سپر يې هم ګدۍ
نر او ښځه نڅوې په خپلوګوتو لکه پوټلۍ
په هر څه خوړولو نه لرې تر آخیره سوګلۍ
تر ستوني آسانه تیریږې لکه غوړه مړۍ
جار دي سم ایکۍ دخاوند دي وي تل هۍ هۍ
***
جار دي سم پیسه چې کوې په خره نخره
نه لرې دانسانیت سره کومه دزړه مینه
ټکوې هر فرعون او قارون ته خپله سینه
پیدا کیږې په مرداره نلرې کار له حلاله سره
جا ردي سم اشرپۍ په خوار دي وي هۍ هوۍ
***
جار دي سم پیسې چې هیڅ مړیده نه لرې
نه د پزې او خولې رابهیږې ډکیده نه لرې
ښه دپنډۍ توره غوښه یې وازګه نه لرې
دسر بسم الله د اخیر لاس پورته کیده نه لرې
جار دي سم روپۍ ، مولا دي نه اخ لري نه وۍ
***
د شیخانو، خانانو او لویانو لوی هنر یې ته
د بزرګانو، مخورو داصيل ذات مهر یې ته
دانسانیت بې تاجه پاچا او دژوند ثمر یې ته
دانسان بې میو مستي او غوروپر یې ته
جار دی سم کابلۍ موړ دي نه ګرځي لۍ په لۍ
***
چې خوشمري لرې په هرچا ځان بې خاره پړسوه
د غریبواو بې وزلو په لیدو بریتونه کښته ځړوه
پوهه څه په کار ده چې جیب ډک وي په پیسه
بې پیسو دلته مرګ بهتره دی ډیر هرچاته ښه
جار دي سم ایکۍ موندل دي د خوار باسي ولۍ
***
هستي کوي مستي، نیستي کوي سستي
هوښیار پيسې ګتي بې عقل کوي مستي
پوه د پیسو په نشه مست وي دچا نه آوري
بی پولې هم بد ساتونکی دی د پاک لمني
جار دي سم روپۍ د هرلوی مقام یې سپرلۍ
***
وایي آبا مه ګوره خورجین یې ګوره
زوړټټو مه ګوره زرین زین یې ګوره
د مچۍ نیښ مه ګوره ګبین یې ګوره
دانسان لوږیره مه ګوره دین یې ګوره
جار دي سم روپۍ چې ټوله ستا ده نړۍ
***
دبانک مشر ستا لپاره له بانکه ډالر تښتوي
دآریانا مشر دي د الوتکو د تیلو بیلر تښتوي
وزیر دي د حاجیانو قرباني د اختر تښتوي
مشرډاکټر دي د ناروغو د دوا کانتینر تښتوي
جار دي سم اشرپۍ خره دي ویستل له خوارۍ
***
د بې پیسه بې نوره مخ ته نن کله کتل کیږي
د کم مایه زړه نن ورځ هر شي ته مښل کیږي
په تش او خالي جیب انسان بې عقل کیږي
هرڅوک له سره د پوهه نه د شتو په تکل کیږي
جار دي سم روپۍ خیرو ته د صا بون یې چکۍ
***
دانسان پيچکلمه په پیسو هیچکله نه ډکیږي
تر هغه خوړل کیږي چې هغه ټک له ټکه کیږي
خوند یې ښه دی څوک یې په خوند کله مړیږي
په هغه د چرګې پۍ دانسان هګۍ رانیول کیږي
جار دی سم غجرۍڅښتن دي نه لري هیڅ هۍ
***
ناپوهو ته سرو کال لوی اختر کړي ایکۍ
په چم ګاونډ کې یې ور بلند تر کړي ککرۍ
چاته ورکړي شخصیت دچايې پر سر کړي پټکۍ
دخدای په جات یې مچوی لاسونه پښې غریبۍ
جار دی سم کابلۍ قانون درته ایسې ناوکۍ
***
هرسړی خپل دننه لري یوکوچنی غل
دچا مریي څوک د هغه سي یارو مل
هغه چې غل مریي کړې سي یې کارژړل
هغه چې غل یار کړی سي یې کار مسل
جار دی سم اشرپۍ چې ګوبیر ته سې بټۍ
***
متل دی هيندو پېسې ګټي پښتون کيسې
اوس ټوله دنیا کیسې ګتې پښتون پیسې
پخوا یې ویل انسان په پوه سړی کیږي
اوس وايي انسان په پیسو سړی کیږي
جار دي سم ایکۍ ستا غلا ته وايي دیموکراسۍ
***
څه سو قارون د اویا اوښو د خزانو له کیلۍ سره
څه سو صدام او کورنۍ یې د سر و زرو ټټۍ سره
څه سو د تونیس پاچا دیو تن سرو زور اشرپۍ سره
څه سو رباني دسویس د بانکو او هوټلو ددوبۍ سره
جا ردی سم ایکې خلکو درپسې راخیستې دله ګۍ
*********
خوافغانه ! په پنجه یې خوره مه یې بادوه په ښاخۍ
هغومره خوره چې په کار دي نسي کپه او سپېرکۍ
په راتلونکی کې دي ونه غواړي محکمه او څاروالۍ
چې د نس ناسته دي ډیره نه کړي در اوبه او نرۍ
جار می سې ایکۍ چې ټولو اشاو ته يې خوښۍ
***
کله دا خوشمړي چاته ښکر سي چاته لکۍ
کله یو چا ته ذلت سې بل ته داور هوګۍ
کله نفرت سي کله یې واچوي لاسوته اتکړۍ
کله دیوچا د دین دچا هم دایمان سي زندۍ
جار مې سې روپۍکه څه هر چا ته یې پۍ مخۍ
***
پام افغانه چې روپۍ دې څیری نه کړي ډوبۍ
در باندې وانه چوي په یو وار د یوه اختر هګۍ
چې په زړښت در باندې ونه خندوي ټوله نړۍ
تر اووم پوښته دي نه کړي ټوله لمسیان سیمۍ
جار می سې ایکۍ چې هیڅ چا ته نه یې دلته خۍ
***
خلک ډالرو ته رسوي ځان په څه حرامزادګۍ
تر پښو لاندې کوی وجدان په څه مادر رنډۍ
نه ناموس نه خانمان پریږدي کوي خرکسۍ
پلوري خپل دین او ایمان په څه کس مادرۍ
جار می سې ایکۍ تا ته د شیطان در غلې پټلۍ
وییونه او کنایې :
ګدۍ( کوشنی کوربچه د آس پر زین د استراحت لپاره ) ،سیمۍ( خجل او شرمنده)،)،ډوبۍ ( غټه کولمه)، هۍ ( افسوس ) ، هۍ هۍ( د خوښې د ښکارکولو نارې) ،هۍ هوۍ( غالمغال)
[ تر ځان لوی بار وړل ] تر لیاقته لوړ کار ،[ برېتونه کښته ځړول ] ممسک کیدل،[ زړه مښل کېدل ] هر شی ته یې هوا کیږی.
