په افغا نیت ویاړه ... خو مه پرې ژاړه !
حکمت الله حکمت ، مالمو _ سويډن
قانون او دودونه د انسا نانو تر منځ د ورځینیو اړیکو او دهغوی د کړو وړو د سمبا لتیا هغه نورمونه دي چي دوی د یو عمل په کولو او یا نه کولو گماري.
قا نون او دهغه څیړنه د حقوقو دعلم یوه لویه برخه ده چي نه غواړم پدی لنډه لیکنه کی ور باندی بحث وکړم .
دودونه چي زموږ د ورځینیو کړووړو ډیره برخه سمبالوي کیدای شي ښه او یا بد وبلل شي.
افغا نی گټور دودونه چي د پخوا نه را پاتي دي نه یواځي چي باید پرې وویاړوبلکي په ساتلو کي يې باید هڅه وکړو .
زه هغو افغانانو وروڼو ته چی ځانونه د,, افغان ,, د ویاړ لی نوم نه پرته ددی ویا ړلی هیواد وگړي بولي بلنه ورکوم چی لمړی دي پدې هکله ښه او ژور فکر وکړي او بیا دي ځان ته د پردیو په دښمنانه فکر او قلم جوړ شوی د ,,افغا نستاني ,, نوم غوره کړي.
د افغان د لوړ نوم او افغاني لوړو دودونو په هکله خو نړیوالو او افغاني پوهانو او تا ریخ لیکونکو بیا بیا په ویاړ سره لیکني کړیديې . دا زما بې خبره ,,افغانستاني ,, هیوادوال ولي بیا هم بی خبره دی ؟
که د کتا بونو لوستل ورته گران کار وی نو افغانی او نړیوال خبرونه خو دي اخیر واوري .
دملگرو ملتونو د دري تنو کار کونکو تښتول چي د افغا ني ، اسلامي او انساني قوانینو او دودونو خلاف عمل وه او بیا د هغوی ژوندی خوشی کیدو یو ځل بیا دا خبره ثا بته کړل چی افغانان د جنگ او جوړ جاړي پر و خت هم ,,افغانان ,,وه ، دي او وي به !
تښتونکي چي هر ځوک دي وي به خو ددوی داکړ نه یوه خبره ښه په گوته کوي او هغه دا چي دوی دا عمل د افغانانو د تا ریخي دودونو خلاف دنورو په لمسون تر سره کړیدی .
ځکه د میلمه او هغه هم دښځینه میلمه چي د افغانانو دوران شوي کور په جوړولو کي مرستي ته را دانگلی دي بې احترامي یا بی عزتي د افغان په خټه کي نه وه او نه هم ځای لري.
دداسي پیښو پیښیدل په سيند یا پنجاب ، مشهد یا تهران بغداد یا کربلا کي کیدای شي د ځا ي وگړو د رسم او رواج سره په دومره کچه بد ونه گڼل شي . خو دافغانا نو او په تیره بیا د پښتنو لپاره داد نه منلو وړ پیښه وه . هیله ده چی دنه تکرار لپاره يې هر افغان هڅه وکړي.
ددې کړکیچ پر وخت دهغو افغاني ځوانانو وړاندیز چي دوی دي د بهرنیو یرغمل شویو پر ځای یرغمل ونیسي د افغانانو د میلمه پالني د تاریخي دود یوه وچته بیلگه ده چی ساری يې د نړی په هیځ گوټ کي نشي موندلی.
افغانان دخپلو دودونو ډیر درناوی کوي اودهغوی عملي کول سره ددې چی په هیڅ دولتي پریکړه کي نه وي پرې گمارل شوي په ځان فرض گڼي.
هیڅ چا هیڅ کله افغانان د تاریخ په اوږدوکي په زور د پردیو په وړاندي مقابلې ، مبارزي یا جهاد ته ندي اړ کړي ، دادوی خپله دازادۍ سره دمیني په دود غوره گڼلې چي د میلونونو شهیدانو د ژوند په بدل کي خپله خپلواکي وساتي .
په نړۍ کی به بل داسی ولس چیري وي چي په تش لاس يې د خپله ملکه د وخت سکندر ، چنگیز ، انگریز او روس نه یواځی شړلي وي بلکي دهغوی امپراطورۍ يې هم ورسره په گونډو کړي او له منځه وړي وي ؟
دداسي یو ویاړلي هیواد اوسیدونکو ته په نوي اساسي قانون او ټولو نړیوالو معتبرو اسنادو کي د ,, افغان,, نوم منل شویدی او بس!
پر افغانیت او پښتو ولاړ ه ما او تاته زما او ستا د نیکه گانو نه را پاتي دود او رواج دی . ددغو گټورو دودنو ساتل او پر ځای کول د هیواد د اوسنیو جاری قوانینو داجرا په معنی ده. د قانون نه سر غړونه د عدلي تعقیب وړ ده خو دافغاني گټورو دودونو نه سر غړونه دافغان اولس دخوږی مینی نه د محرومیت په معنی ده . څوک چي ددې میني نه بې برخي شو نو بیا د ي ځان د افغان او افغانیت نه شړل شوی وگڼي .
دغو شړل شو وگړو ته اوس یواځي دوعا گټوره تمامیدی شي او بس !
ځکه نو راځی چی دوعا وکړو چي :
ای لویه څښتنه!
ته دافغان اولس دگرمي غیږي نه د ترټل شویو او شړل شویو پخوانیو افغانانو اوسنیو افغانستانیانو لکه بیلاري سوي پخواني د چینايي کمونیزم پاته شوني ،داخوان المسلیمین دجمعت اسلامي د ډلی غړي ، دروسي اکاډمۍيو پخوانی اکادمیسن او ددوی په شان نورو غولیدلو افغا نانو ته ښونه وکړي چي سمي لاري ته راشي .
