دخپریدو نیټه : 2008-10-10 مخپرونکئ : 011 - دبېنوا اداره - کابل
پښتني قبيلې و پيژ نۍ! ٢٤ مه برخه(پرمليان يا فر مليان)
دکتور لطيف ياد-استر اليا
پر مليان په پښتنو کې يوه ډيره
لر غو نې قبيله ده چې د غر غښت په ټو لنيز ګروپ پورې اړه لري او ځا نو نه د کا کړو يو ه څا نګه بو لي٠
ددوی د
استو ګنې اصلي ټا ټو بی پر مل يا بر مل دی چې د سليمان د غرو نو لړۍ او د پکتيکاپه و لايت پورې يوه اړونده و
سوالي ده٠
ډپټي محمد حيات خان په خپل مشهور اثر تا ريخ حيات افغا ني کې د پر مليا نو په اړ وند ليکي:" پر
مليان زيا تره په ارګون او د خرو ټو د سېمې په منځنۍ بر خه کې او سيږي."
البيروني د قا نون مسعودي په دريم ټوک کې
د پر مليا نو د سيمي مو قعيت د غز ني او ملتان تر مينځ ښو دلی دی٠ همداراز د صو لت افغا ني دتاريخ مؤ لف زردار خان
نا غر د پر مليا نو د سيمې د مو قعيت په اړوند ليکلي دي:" بر مل د غز ني په تو ابعو کې د يوې سيمې نوم دی او هغه کسان
چې د بر مل په سيمه کې استو ګن دي د پر مليانو په نا مه يا ديږي."
د افغا نستان نا متو او وتلی مؤرخ اروا ښاد
استاد احمد علي کهزاد هم د پر مليانو اصلي ټا ټو بی اورګون ښو دلی چې پر مليان پکې ژوند کوي٠
که څه هم د پر م
يانو د تو کميزو(نژادي) اړيکو په اړوند بيلا بيلې نظر يې څر ګندې شوي او د ځينو په اند دوی د يفتلي شهزاده ګانو
او لاده ده چې د عر بو د فتو حا تو او سو بو له و خته د غز نوي وا کمنۍ پورې تر اوسه په سليمان او سپين غر کې مېشته
دي.
همداراز د پر مليانو په اړوند دريم نظر د ادی چې دوی غلجي پښتا نه دي،خو د تا ريخي شو اهدو پر بنسټ
دوی د پښتنو د غر غښت د ټو لنيز ې ډلې پورې اړه لري٠
هغه وخت چې المتو کل علی الرحمن پښتون واکمن بهلول
ودي د ډيلي سلطنت تر لا سه کړ نو د يوه فر مان له مخې يې پښتا نه قبا يل هند ته ور و بلل تر څو د خپلې وا کمنۍ ستنې
پيا وړې او مضبو طې کړي او له بلې خوا پښتنو ته د خپلې وا کمنۍ په قلمرو کې جا ګيرونه او منصبو نه ور کړي٠ د بهلول
لو دي په دې فر مان کې را غلي وو:" ما ته خدای د هند وستان تخت راپه بر خه کړ، خو ددې تخت سا تنه هغه څوک کو لای شي
چې دقوم او قبيلې خا وند وي٠ نو پښتنو ته په کار دي چې ددوی ډير شمير هند و ستان ته ر اشي او نه يو ازې د واکمنۍ په
پيا وړ تيا کې بر خه وا خلي، بلکې دغې وا کمنۍ ته پر ا ختيا ور کړي او جا ګير ونه تر لا سه کړي٠ "
ددغه فر مان په
ځواب کې ډير پښتا نه قبا يل چې په هغه کې لو ا ڼيان ، نيا زيان،لو ديان،سرواڼيان،پڼي، ترين، سړ بني،سو ريان، م
يا ڼه، کاکړ،کر لا ڼي او پر مليان( فر مليان) هم شا مل ووله افغا نستا نه دهند لور ته لاړل چې ډيرو يې لوړ لوړ م
نصبو نه او جا ګيرونه تر لا سه کړل چې موږ کو لای شو د لو دي او سوري دو اکمنا نو په وخت کې د ځينو مشهورو امر اوو
نو مو نه وا خلو چې پر ملي پښتا نه وو٠
1- خا نخا نان فر ملي:
د سلطان بهلول لودي د مشهورو امر اوو نه
ميرل کيده چې دده د واکمنۍ په و خت کې دده د سو بو يو پيا وړی ملګری پا تې شو ی دی٠ د ه د را جپو تا نه يا او سني
را جستان په اوديپور کې د هند وانو د مشهور او پيا وړي را جپوت جنرال رانا خوريي چتر سال ته ما تي ور کړې وه٠
- دولت خان فر ملي: د بهلول لودي د مشهورو اميرانو نه و٠
٣-کالا پهاړ فر ملي: د لو دي او سوري وا کمنانو د
واکمنۍ په وختو نو يو ډير مشهور امير و٠
٤- شيخ سعيد فر ملي: چې د سلطان سکندر لودي له امر اوو نه و٠
د پر م
يانو د استو ګنې سېمې:
په او سني وخت کې پر مليان په افغا نستان کې په لا ند نيو سيمو کې مېشته دي:
١- زوړ ار
ګون:
چې د او سني اور ګون په شپږ کيلو مترۍ کې پروت دی او ويل کيږي چې په د غه ځای کې د پر مليانو تقر يبا څلور
زره کو رنۍ ژوند کوي٠ د زاړه او رګون پر مليان په دوو ښا خو نو ويشل کيږي: شرف او سپري. شرف بيا د با لشتي، سيل
احمد او ملت کلان په څانګو او علي خيل او قره خيل د سپري په ښا خ پورې اړه لري٠
٢- د کابل د چها رد هي په و
سوالۍ کې:
هغه پر مليان چې د کا بل د چها رد هي په ولسوالۍ کې او سيږي نو ددوی د سيمو او محلو نو مو نه دادي:
ک
ای قاضي، کلای غيبي،اقا علي شمس، ده مراد خان،چهلستون،سر اسياب، مو سهي،پر مليان،کلای کا شف،يو سف بنګي،بر
پر ملي او کوز پر ملي چې د ګلبا غ په سيمې پورې اړه لري، کلای غيب الله او کلای بهادر خان پر ملي ٠
همداراز د کا
بل درخت شنګ ته نږ دې په کوز پر ملي کې هم پر مليان ژ وند کوي٠
يو شمير پر مليان د مزار شر يف په چار کنت ا ود لو
ګر، غزني، هلمند او کند هار په و لايتو نو کې هم او سيږي٠
د پښتو نخوا په صو ابۍ او د پا کستان په پنجاب کې
هم يو شمير پښتانه پر مليان استو ګنه لري٠
د پر ملي قبيلي پورې اړوند مشهور خلک:
١- دکتور محمد عثمان صد قي:
چې تاريخپوه و او د کا بل د چهاردهي د کلای قا ضي پر ملي و٠
٢- ار وا ښاد معاون سر محقق محمد محسن فر ملي چې د
افغا نستان د علو مو غړی او دڅه مودې له پاره د نو مو ړې ا کيډ يمۍ سر پر ست پا تې شوی او د اعليحضرت محمد ظا هر شاه
د واکمنۍ په وخت کې په ولسي جر ګه کې د کا بل د چهاردهي و لسوالۍ د خلکو استا زی و٠
پا يليکو نه:
١- حيات ا
فغاني، د پيښور چاپ ٤٦٣-٤٦٤ مخونه٠
٢-پښتني قبيلې، دپېښور چاپ،٦٧-٦٨،او ٦٩ مخو نه٠
٣-تا ريخ شا هي چې په تا
يخ سلا طين ا فا غنه سره هم يا ديږي، داحمد ياد ګار تا ليف،١٩٣٩،کلکته٠
٤- د پر مليا نو قبيله، محمد محسن
فر ملي ،حقيقت سر باز،٤٧ ګڼه، ١٣٦٧،کابل٠
٥- داؤدي تا ريخ، د پيښور چاپ،کابل،٢٠٠٧ کال٠
(نو ر بيا)
&nb
sp;