نوی ملي سرود په ټول پوښتنه کي

داوطن افغانستان دی          داعـــزت دهرافغان دی
كوردسولې كوردتورې         هربچی يې قهرمان دی
داوطن دټــــولوكوردی          دبلـــــــــوڅودازبكـــــــــو
دپښتون اوهــــــزاره وو          دتــــــركمنودتاجـــــــــكو
ورسره عرب ،ګوجردي         پاميريان ،نورستانيان
براهوي دي قزلباش دي        هم ايـماق ،هم پشه يان
داهيوادبه تل ځلــــــېږي        لكــه لمر په شنه آسمان
په سينه كې دآسيا بــــــه         لكه زړه وي جاويــــدان
نوم دحــــــــق مودی رهبر
وايوالله اكبر وايوالله اكبر

د لوی خدای په سپېڅلي نامه:
د ډير شکر ځای دی چی بالاخره ملی سرود د چارواکو له منګلو څخه را ووت. دا چی دا سرود د نظر غوښتنی لپاره وړاندی شوی دی غوره ګڼم څو ټکي د خپل نظر په توګه څرګند کړم:
دا چی په اساسی قانون کی د ملی سرود لپاره چوکاټ بندي شوی ده او خاص حدود يی ورته ټاکلي دي، تر يو حده يی د سرود جوړولو کار ګران کړی دی. که چېری د لمړي منظور شوي ملی سرود متن ته ځير شو، هلته د اساسي قانون د څرګندونو سربيره نورو ځانګړو واقعيتونو ته هم پاملرنه شوی وه او هغه ده چی هغه سرود ويل د افغانستان د هری ‌ژبی ويونکو لپاره ډير ساده او آسان و. هغه لمړنی شعر چی د مرحوم استاد بينوا لخوا ويل شوی وو او هغه زياتونی چی د استاد حبيب الله رفيع لخوا شوی وی دواړه ‌‌ډېر سليس او روان وو او په هغه کی د پښتو د هغه تورو څخه چی ويل يی د نور ژبو ويونکو ته ګران دي، ډډه شوی وه. همدا راز په هغه سرود کی يو ملی کشش نغښتی و چی اوريدو سره يی د هر افغان ملی غرور راپاريده.
که چيری په هغه سرود کی د ټولو قومونو نومونه ذکر شوی نه وو نو کيدای شو چی ښاغلی استاد رفيع يو څه نوره هڅه هم کړې وای او دا کمښت يی هم ور پوره کړی وای. او که نه دا چی د نه مننوکو مشکل د سرود د يو يا دوړو ويونکو سره وو نو هغه بيا بيله خبره ده.
په هر حال دا چی دا سرود اوس د ټولپوښتنی لپاره وړاندی دی دا هم يو نيک ګام دی.
1- ددی سرود په متن کی د (ټ) او (ړ) تور موجوديت د نورو ژبو د ويونکو لپاره يو مشکل ګڼم.
2- د شپږم بيت مانا د هغه څه څخه چی د شاعر هدف دی، يو څه توپير لري. دلته دشاعر هدف د براهوی، قزلباش، ايماق او پشه يی قومونو د نومونو ذکر دی. خو که د شعر مانا ته ځير شو هغه دا ده چی هم ايماق او هم پشه يان په اصل کی براهوی او قزلباش دي:
براهوي دي قزلباش دي هم ايماق هم پشه يان
کيدای شي د نورو لوستوکو په اند د مانا او مقصد تر منځ توپير موجود نه وي چی پدی صورت کی هيله مند يم درانه ژبپوهان زما د زړه شک لری کړي.
 

په درنښت
ډاکټر دوران (فيضان)