د قدر شپه

 إنا انزلنه في ليلة القدر (1) و ما ادراك ما ليلة القدر (2) ليلة القدر خير من الف شهر (3) تنزل الملائكة و الروح فيها بإذن ربهم من كل امر (4) سلام هى حتى مطلع الفجر (5)
يقينا چې مونږ دا د قدر په شپه نازل كړى دى . ته څه پوهيږى چې د قدر شپه څه ده ؟ د قدر شپه له زرو مياشتو نه بهتره ده . په ( دى كښې دهر كار ) د انجامولولپاره د خپل رب په حكم سره فرشتې او روح ( جبرائيل ) نازليږي . دا شپه سراسر د سلامتۍ ده او د فجر تر طلوع پورې ( ده )
د قدر كلمه عربي كلمه ده او د منزلت په معنى ده . مونږ وايو چې فلاني سړی د قدر وړ سړى دى يعنې قدرمن دى . همداشان وايو چې مونږ د فلاني سړي كورته لاړ و ، هغه زمونږ ډير قدر وكړ .\"
د قدر دكلمې بله معنى اندازه كول او فيصله كول هم ده ، په دې شپه د ټول كال د پاره فيصلې كيږي نو په هم دې سبب دى ته ليلة الحكم هم وايي.
ددې كلمې بله معنى تنګي هم ده ، په دې مباركه شپه دومر ډيرې فرشتې د ځمكې سر ته راښكته كيږي چې ځمكه تنګيږي .
د قدر شپه د عبادتونو شپه ده ، په دې مباركه شپه چې څومره عبادتونه كيږي هغه د خداى پاک په وړاندې ډير قدر او ارزښت لري او خداى پاک هر مومن بنده ته چې په دې مباركه شپه عبادت كوي ، ډير اجر او ثواب ورپه برخه كوي.
د قدر شپه د روژې د مياشتې د وروستيو لسو طاقو ورځو په كومه شپه كښې راځې . ددې شپې په مبهم پاتې كيدو كې هم الهي حكمت پروت دى ، او دا ددې په خاطر دى چې مسلمانان د روژې د وروستيو لسو ورځو په طاقو شپو كښې ښه دزړه له اخلاصه عبادت وكړي .
يقينا چې ما دا د قدر په شپه نازل كړى ده :
د قران پاک نزول د روژې په مباركه مياشت كښې له همدې شپې نه پيل شوى دى . دا قرآن پر محمد صلى الله عليه وسلم نازل او د 23 كالو په موده كښې پوره شوى يعنې تكميل شوى دى . د قرآن پاک آيت دى چې :
شهر رمضان الذي انزل فيه القرآن .
د رمضان مياشت هغه ده چې قرآن پكښې نازل شوى دى
 تاسې څه پوهيږئ چې د قدر شپه څه ده ؟
 ددى استفهام څخه ددې شپې عظمت او اهميت څرګنديږي ، ذهن په كامل ډول ددې پوښتنې ژورتيا ته رسيدلاى نه شي . دا يواځې پاك الله دى چې په دى پوهيږي .
د قدر شپه له زرو شپو څخه بهتره ده .
يعنې ددې يوې شپې عبادت د زرو مياشتو له عبادت څخه بهتر دى . زر مياشتې له 83 كالو او څلورو مياشتو سره برابرې دي . دا د حضرت محمد صلى الله عليه و سلم په امت باندې د الله تعالى څومره لوى احسان دى چې دهغه د امت د هر بنده د پاره يې دومره آسانتيا برابره كړې ده. د بنده عمر ډير لنډ او مختصر دى . او سط عمر ته چې سړى نظر وكړي نود سړي اوسط عمر له ۸۰ كالو څخه زيات نه دى . خداى پاک مومن بنده ته د قدر د يوې شپې د عبادت په بدل كښې د ۸۳ كالو او ۴ مياشتو د عبادت اجر وركوي . دا د خداى پاک لوى احسان دى او دا احسان هيڅ څوک ادا كولاى نه شي .
روح :
له روح څخه مراد حضرت جبرائيل عليه سلام دى ، يعنې فرشتې له جبرائيل عليه سلام سره يوځاى ، په دغه شپه ځمكې ته راښكته كيږي چې هغه چارې سرته ورسوي او انجام يې كړي كومې چې خداى پاک يې په دغه كال فيصله كوي.
دا شپه سر ا سر د سلامتۍ شپه ده.
يعنې دا شپه د شر او فساد شپه نه ده . هر مومن په دغه شپه د شيطان له شر څخه خلاص او محفوظ دى . په دغه شپه فرشتې، اهل ايمان يعنې ايمان دارو ته سلام كوي ، فرشتې هم په خپلو كښې په يوبل باندې سلام وايي .
نبي صلى الله عليه وسلم د قدر د شپې دپاره دا دعا ښودلې ده :
 (( الهم انك عفو تحب العفو فاعف عني )) ( سنن ترمذي )
خدايه ته عفو ه يې ، عفو ه دې خوښيږي نو ماته عفو ه وكړه.
نو ځكه هر مومن بنده ته ښائي چې د قدر په شپه دا دعا ووايي.
د قدر شپه ډيره درنه ، ډيره بختوره ، ډيره پر بركته ، ډيره ستره ، ډيره نوراني ، ډيره ښكلې او له فيض نه ډكه شپه ده . دا شپه څرنګه چې وويل شول د روژې د ورستيو لسو ورځو په طاقو شپو كښې راځې چې دا د روژې د 21 ، 23 ، 25 او 27 شپې دي نو هر مومن بنده ته ښايي چې په دغو شپو ښه سم په اخلاص ، صداقت ، ايماندارۍ او په پاک نيت عبادت وكړي ، لمونځونه وكړي ، د قرآن پاک قرائت وكړي ، دعا وكړي ، تمنا وكړي ، له خداى پاک څخه د عفو ې او بخښې سوال وكړي ، توبې وكړي ، د نيكې لارې هدايت وغواړي ، له بديو څخه د خلاصون دعا وكړي . دا شپه په كال كښې يو ځل راځي .
هغه مسلمان بنده خوش نصيبه دى چې په دغه شپه نور ټول دنيوي كارونه پريږدي ، هر څه هير وي او صرف د خداى د نوم په اخستلو د خداى پاک درګاه ته لاسونه په دعا پورته كوي او په ډير عذر او زارۍ ، په ډير ه تواضع او مسكينۍ ، په ډير احترام او عاجزۍ هغه څه غواړي چې دده دين او دنيا ورباندې ښائسته كيږي او ورسره د ده د نيكمرغۍ او خوشحالۍ سبب كيږي.
دعا به وكړو چې :
اى پاكه ربه تا راته ددعا حكم راكړى دى او زمونږ ددعا ګانو د قبلولو وعده دې راكړې . تا فرمايلي دي چې له مانه و غواړئ هر څه چې غواړئ ، زه به يې در كړم .
اى لويه خدايه : ددې مباركې شپې په بركت زمونږ روژې ، لمونځونه ، عبادتونه او طاعتونه قبول كړه .
اى لويه خدايه ! ته مونږ ته د ښې لارې هدايت وكړه . زمونږ ظاهر او باطن اصلاح كړه . مونږ له ګمراهيو څخه وساته .
مونږ ستا د نعمتونو شكر ګذار يو . مونږ سره مرسته وكړه او دا توان راكړه چې ستا د نعمتونو شكر په ځاى كړو.
اى خدايه !
ته د آسمانو او ځمكې خالق يې . په دنيا او آخرت كښې مو مالک يې .
أى لويه خدايه ! ته په مونږ باندې له زمونږ د توان او طاقت څخه زياد بار نه اچوې . كه مونږ كومه سهوه ، غلطي او خطا كوو نو ته راته معافي وكړه .
لويه خدايه ! ته مو له هر ډول نفاق ، خپل منځي مخالفتونو ، بد اخلاقيو ، بد بينيو څخه په خپل امان كښې وساته . اى لويه خدايه ! ته مو ايمان د زړونو زينت وګرځوه ، له بدو اعمالو او سركشيو نه مو وژغوره .
اى لويه خدايه ! مونږ په دغه مباركه شپه كښې ستا د رحمتونو طلبګار يو .
اى پاكه ربه ددې مباركې شپې په بركت خپل غضب او قهر د اسلام په دشمنانو نازل كړه .
خدايه ! ته زمونږ په درد او غم باندې پوهيږې ، ته زمونږ ددرد او رنځ آواز اورې .
له تا نه مرسته او كومک غواړو .
له تانه پرته مددګار نه لرو .
اى لويه خدايه : زمونږ زړونه اصلاح كړه . زمونږ په زړونوكې مينه محبت او همدردي پيدا كړه .
له خپل منځي جكړو څخه مو وساته . له تعصب ، بغض او عداوت څخه نجات راكړه .
اى خدايه ! د قدر په دې مباركه شپه زمونږ ګناوې معاف كړه .
مونږ له خپل رحمت څخه مه محروموه .
ته رحيم او كريم يې . زمونږ په حال رحم او كرم وكړه .
اى لويه خدايه ! ددغې مباركې شپې په بركت زمونږ د هيواد افغانستان ساتنه او حفاظت وكړه.
دا وطن په خپل امان كښې وساته . دا وطن د داخلي او خارجي دښمنانو له شر څخه محفوظ وساته .
اى خدايه ! هغه څوك چې زمونږ په هيواد كښې بد امني پيدا كوي ، ته هغوي د خپلو ناپاكو ارادو څخه منع كړه .
لويه خدايه ! هغو شريفو خلكو ته توان او توفيق وركړه چې په زړونو كښې د خپل وطن سره مينه لري ، د خپل هيواد د بقا د پاره په زړونو كښې پاكه جذبه لري.
اى لويه خدايه :
هغه خلك چې بد فكرونه لري ، د هغوي فكر ونه بدل كړه .
اى لويه ربه ! ددې سپيڅلې شپې په بركت د افغانستان هر وكړي ته دا توفيق وركړه او دا مينه ورته په زړه كښې واچوه چې له هر ډول ژبني ، نژادي ، قومي تعصب څخه لاس واخلي او ټول له يو بل سره په ورورۍ او دوستۍ كښې ژوند وكړي.
اى لويه خدايه ! د خائنانو لاسونه مات او دوي تباه كړه .
اى خدايه ! ټولو ته د حلالې روزۍ د پيداكولو توان وركړه ، رشوت خورو او د حرامو لارو څخه د دولت پيداكونكوته د ښې لارې هدايت وكړه .
اى لويه خدايه ! تا په قرآن پاك كښې د حلالو او جائزو طريقو له ليارې د روزۍ د پيدا كولو اصول ښودلي دي
 لويه خدايه تا په قرآن پاك كښې د حلالو او جائزو طريقو له لارې د روزۍ دپيدا كولو احكام صادر كړي دي.
خدايه ! ته لار ښوونكى او هدايت كوونكى يې .
خدايه ! ته ټول افغانان د اصولو پابند وګرځوه ، ته مونږ افغانانو ته توان راكړه چې د قرآن د احكامو پابندي وكړو.
خدايه ! ته مونږ افغانانو ته همت ، جرئت او استقامت راکړه چې قرآن د خپل ژوند د لارې مشال وګرځوو .
اى خدايه ! د قدر د پاكې شپې په بركت ټول هغه خلك كامياب وګرځوه چې د اسلام ددين خدمت كوي .
اى خدايه! ته دوي ته ددې خدمت په بدل كې اجر او ثواب وركړه .
پاكه خدايه ! له تانه غواړو چې د قدر مباركه شپه زمونږ په نصيب كړې او په دې مباركه شپه زمونږ ټولې دعاګانې قبولې او منظورې كړې .
آمين