ښوونيزبنسټونه (ديارلسمه برخه )

دموضوع ښوونه :
كله چې دچمتوالي اونوي � �وست ته ددخېليدوله مرحلې په ډاډاو برياليتوب سره تېرشونولوست په دې پړاؤكې دنوي لوست له ښوونې سره مخ كيږو،پدې برخه كې لوست پيلوواو زده كوونكي پوښتوچې زموږنننۍ لوست څه شى دى، خود كيدون تربريده بايدنوى لوست له تېرهغه سره په تړاؤپيل شي اوپه تېرلوست كې بايدزده كوونكي دراتلونكي لوست په اړه (چې اوس نننى دى ) څه ناڅه پوه كړل شوي وي .
كله چې زده كوونكي دنوي لوست سرليك اوڅرنګوالى ښيي ښوونكى دې ديولارښودپه توګه له هغې سره دستونزوپر م هال لاسنيواى كوي  ،په همدې ډول دې دپوښتنې په ډول لوست داسې پرمخ يوړل سي چې زده كوونكي پكې دكيدون تربريده دښوونكي په پرتله ډېره ونډه واخلي.
دلوست موضوع بايدروښانه اوساده وي ،موضوع (لوست) دزده كوونكيولپاره پخپله يوه غوټه ده چې دهغې دخلاصولولپاره هلې ځلې كوي،خوددې غوټې خلاصولولپاره بايدښوونكي ټولې هغه علمي لارې چارې سنجولي وي چې له نؤمهالي پرمختللي سيستم سره سرخوري ،ترڅووكولى شي اړوندرښتې اوحقايق دشتۀ مالوماتوپه � �ڼاكې  راټول اودلوست په ښوونه كې يې دښې كارونې له مخې بېلابېلې اغېزناكې ښوونيزې كړنلارې په كارواچوي .
ښوونكى دې په ښوونيزوكړنلارو كې مرستندويه توكي وكاروي اودهغې په مټ دې دزده كوونكيوله سويې سره سمه ښوونه ترسره او دښوونيزپروسجرپرمهال دې په هره برخه كې ارزيابي وكړي،ترڅو پوه شي چې په پلان كې داټكلي ترلاسه كوونكي موخې كوم بريدته رسېدلى ياله كومې ستونزې سره مخ دى اوڅه بايد وكړي .
 داهرڅه دې يادښت كړي اودښوونيزوچارودتجربوپه لړۍ كې دې يې له ځانه سره وساتي ،ترڅوپه راتلونكي كې هم ورڅخه ګټه واخلي .
دغه پروسه بايد پداسې ډول ترسره شي چې ښوونكي په ټولګي كې د ټولوكړنودترسره كولومهال په پام كې نيولى وي ،ياني په ټولګي كې د زده كوونكيوپوښتنې،دهغوى ځوابونه،دخبروجريان،عملي كاراو نور اړونداواټكلي كړنې به څومره وخت ونيسي ،پدې كې به په ځانګړي ډول دلوست ارمنځپانګې ته څومره وخت پاتې شي ددې .
په يوساعته ښوونيزپلانې كې بايددټو� �وكړنولپاره وخت ټاكل شوى وي ترڅوښوونكى په سيستماتيك ډول خپله ښوونه پرمخ بوتلى شي اودوخت له نشتوالي سره مخ نشي .
ښوونكى بايد دلوست دښوونې پرمهال كليشه يي خبرې اوكړنې ترسره نكړي،هرمهال دې هڅه كوي چې نوښت رامنځته كړي اوموضوع ( لوست) ته دې تروړ بريده رنګارنګي وركړي ،لوست دې په پوره هنرسره ښايسته اوپه زړه پورې كړي ،دلوست هرې برخې ته دې له بلې هغې سره داسې اړيكي وركړي چې زده كوونكي يې په اسانه درك كړاى شي .
ديادوشوولاروچارله مخې ښوونكى كولى شي په ښه اواسان ډول دلوست بل پړاؤچې پرتليزه برخه ورته ويلى شورسيږي اودغه برخه په پوره بريا� �يتوب سره ترسره كولى شي .
 
دلوست پايله :
كله چې په يوساعته ښوونيزپلان كې دلوست پرتليزه مرحله له ټاكل شوي وخت سره سمه پاى ته ورسيږي نوبيادې دلوست پايليزې مرحلې ته رسيږو، پدې مرحله كې دنن ورځې لوست راټوليږي اولنډيز (غورچاڼ) يې راوځي چې دلوست ټوليزه منځپانګه ترې لاسته راځي  .
دغه منځپانګه هغه غټ ټكي دي چې زده كوونكيوته چاڼ لوست پكې ښوول كيږي اودېته هڅول كيږ ي چې دلوست قاعدې ،فورمول اوپايلې لاسته راوړي .
پدې مرحله كې بايدزده كوونكي وهڅول شي چې ذهني فعاليت وښيي ،كه كيدوني وه دلوست په اړه دې دنويومالوماتوترلاسه كولو � �پاره پوښتنې وكړې ،ځكه چې پدې سره لوست بډاى كيږي اورنګارنګي پيداكوي،خوزده كوونكي هغه مهال ذهني فعاليت ښيي اوډېرورته چمتوكيږي چې په تېرلوست ښه پوه شوي وي ،كه پوه شوي نه وي نودنويو پوښتنويانويومالوماتوپه اړه دپوښتنوپرځاى به دهمغه زاړۀ لوست په اړه پوښتنې كوي اوښوونكى به پخپله ښوونه كې بريالى نه وي  ،ځكه چې پدې م� �حله كې دلوست دښوونې اوزده كړې پايلې اوموخې لاسته راځي ،ښوونكى پوهيږي چې څومره څه يې پرزده كوونكيوزده كړيدي .
كه ښوونكى پدې برخه كې خپل برياليتوب ترلاسه كړي اوپدې پوه شي چې زده كوونكيولوست زده كړيدى نودېته يې هڅوي چې له مهال څخه په ګټه اخيستنه لوست وليكي ترڅوپه ذهن كې ښه ځاى پيداكړي ، اوكه بياخپلې موخې ته نه وي رسيدلى نوزده كوونكيوته دليكلومهال دښوونكي دجوړكړي پلان له مخې هم نه پيداكيږي ،ځكه ! ښوونكى اړ دى چې زده كوونكيوته دلوست دبشپړې زده كړې په وركولونوروخت هم خرڅ كړي نولدې امله زده كوونكيوته دليكلواوذهن ته دلوست سپارلومهال نه پيداكيږي اولويه تشه رامنځته كيږي  .

دشتۀ پوهې كارونه :
شتۀ پوهه هغه ويل شوي � �وستونه ،تجربې اوزده كړې دي چې زده كوونكيوتردې مهاله په ښوونځي كې ترلاسه كړي وي .
څرنګه چې نوى لوست دزده كوونكيوذهن ته دزړولوستونوپرپنسټ داخليږي نولدې امله دزړولوستونو (شته پوهې )كارونه هم اړينه ده .
دشتۀ پوهې كارونه ،نه يوازې دهغې دپايښت لاره ده بلكې دنويو تجربوپه لاسته راوړلوكې هم ستر اغېز لري ،ښوونكى كولاى � �ي د بېلابېلولاروچاروله مخې دزده كوونكيودپوښتنودحلولواودنوي لوست په ځينوبرخوكې دزده كوونكيوشته پوهې ته په پام سره تېر لوستونه مهال پرمهال دبېلګې په توګه راوړي او دهغې دبيا بيا يادونې اوبېلګوراوړلولپاره دې ګټورې لارې ولټول شي ترڅوله يوې خوادنوي لوست په بډاينه كې ترې كاراخيستل شوى وي اوله بل پلوه دزاړۀ لوست ځينې هغه ب� �خې چې ښوونكى يې يادونه اړينه بولي بيازده كوونكيوته رابرسېره اوښوول شوي وي .
لدې لارې موږكولاى شوزده كوونكي دتېرولوستونومطالعې ته وهڅوو،په نوي لوست كې له مهال څخه په ګټه اخيستنه دتېرو لوستونوداړينو(مهمو) ب� �خويادونه اودبېلګوراوړنه لاندې ګټې لري .
۱ : دتېرولوستونواړينې برخې بياويل كيږي
۲: زده كوونكيوته دتېرو� �وستونودبياكتنې خبروركوي
۳ : ويدۀ زده كوونكي ياويدۀ دهن ويښوي
۴: زده كوونكي نوي تجربې ترلاسه كوي
۵ : زده كوونكيوته دلوستونودزده كړې لارې چارې ورښايي
۶:له زده كوونكيوسره پوښتنې پيداكوي او دحل لارې يې � �ټوي
۷:دزده كوونكيوپام په وړځايونوكې دشتۀ پوهې كارونې ته راګرځوي
۸ : له زده كوونكيوسره دهوډپه پيداكولوكې مرسته كوي اوعملي كارته يې هڅوي  .

ارزونه ;
ارزونه ديوتوكي ياكړنې دارزښت موندنې په ماناده چې اوسم هال  ډېركله په دوديزډول هم زموږپه هېوادكې ددولتي اوځينوټولنيزو كارونوياكړنو دڅرنګوالي مالومولو لپاره نا بلكې دښودنې اونمايش لپاره كارول كيږي خوموږدلته دښوونيزوكړنودڅرنګوالي په ارزونه غږيږوچې ښوودنه پكې ځاى نلري .
څرنګه چې ښوونه دپوهوونې اوپوهېدنې اوږده لړۍ ده نوښوونكى اړدى چې لومړى دځان دشتۀ پوهې څرنګوالى اوپه ځان كې د يو ښوونكي شتۀ صفتونه وارزوي ترڅوپوهـ شي دښوونې او روزنې دچاروپه ترسره كولو تركومه بريده توانېداى � �ي ، څومره ديو ښوونكي صفات پېژني ،تركومه بريده يې په ځان كې لري ،څرنګه يې خپل كړي،څنګه يې وپېژني . . .
نولدې امله   په راتلونكي برخه كې لومړى دښوونكي لخوادخپلوښوونيزو او اړوندوكړنود څرنګوالي په ارزونه يوڅه ګړيږو.