يوه ژبه څو لهجې

همداسې نده؟
پو افغانستان کې د دوو رسمې ژبو څانګ ته نوره ژبې يا شته، چې ډير خالک خبرې پوکي، لکه پشايې، ازبکي، ترکمني،نورستاني او داسې نوره، خو آره ژبه پو آخپله سميه کې ځون ته خواند او محبوبيت لري، او پو آغا اخپله  ژبه نې خالک خبرې کي،خو پو دا ژبو کې بيا ځون ته ځون لهجې دي، لکه د کوبل درې، اي مزاردرې. دا ډير فارق سره لري،داسې پښتو کې يادي، لکه اي کندار پښتو اي جلالابود پښتو، اي ورداګو پښتو،اي خوستولو پښتو، (پو خوست کې يا څو لهجې دي، لکه ځدرونو، تڼيو، ګوربزو،منګالو صوبريو او اي مونږ اي م تونوولو لهجه دا ښه ډير فارق سره لري)
دا ځنه ځنه خويې دومره ډير فارق سره لرې لکه بله ژبه چې وي. اي د سره سره يې پو لباس، خواروک چيښوک،دوستورونو رواجونو کې يا فارق شته،
اې د آټولو خبرو نه مې مطلاب دا ده چې که يوه داسې اداره جوړه شي يا داسې څوګ پيدو شي چې د ايوې بلې سيمې پو اړوند ملومات سره ټوله وي، د راديو او تلويزون اي ليارې نه يې خپوره وي خه خبره بو وي، د کومو سيمو کوم ښه شيون چې وي ، که هغه سندرې دي، يا شعرونه، يا فولکلوريکي کيسې، يا نوره داسې شيون چې پو کومه سيمه کې نوي،ايغې سيمې خالک تي نه خبار کي، کيدايشي چې ډير ښه ښه شيون کې پيدو � �ي،
اي دې ايپوره بو يو ادي مثال ديته ويايم.
اي مونږ  پو خيست(خوست) ولايت کې يو ژڼى  سندر غوړۍ چې صادق مقبال نوميدو اوسيدو، ده ډيرې ښکلي ښکلي سندرې يلي دي. خو اي مونږ پو خوستوله يې يلي دي، که چيرته اي ده سندرې د  نورو سيمو سندر غوړي، پو معياري پښتوکې وه يايې، زه فکرکم چې ډير مينه ول بو  پيدو کي.
لکه اي صادق م� �بال داسندره،
                         روشه څ انګ پو څانګ ته  وېلې ګيلامنه يې
                          زه د پوخواناې اشنو يم  ته  وېلې شکمنه يې
                              &n bsp;                      روشه څانګ پوڅانګ
اي! څومره ښک� �ي دو، که توسې يې اي موسيقۍ سره وو ورۍ، پو والله چې ډير خواند بو ديرکي.
اي موسيقۍ نه بغير داغاسيا خواند کي کنه؟                         
څومره ښه کي� �يوله خيستوله ژبه يې کوراولي دو،
توسې بو اوس اي د پوخواند نه پييږى،
که نه يې منې، اي سردورعلې ( ټکر)پو � �وز کې يې وه ورى.
يا اي کوزې پـښتونخوا د وزيرو قوم  دا سندره وه ورى.
تيرې براګې سترګې دي، چـــيچل کې م ينګارونه دي.
زلفــــــــــې آړاوې روړاوي داد  څـــــه   ډولينه  دي.
  ځنو اي نظر خاوندونو يلي دي چې  يوې لهجې زدا کړه دومره ضرور دو، لکه يوې ژبې ذداکړه.
وس خې نه منى کنه ؟ خوکه چيرته توسې ته اي کومې لهجې  اړتيا پيدو شوه،يا که توسې دا پورته سندرې  وه ووريدې،بيا بو اي مو اي دي پښتنې ته ځاوب وه يايې چې:
 همداسې نده؟
ګرونو لوستونکو!
که توسې اي موږ خوستولې ژبې پو يلو  ستړي شوي وى، زيوتا بخنه غوړم.
                             &n bsp;                                ;   
                                ;                               &n bsp;             پو ډيره مينه 
                                ;                               &n bsp;         ډاکتر کمال سادات
                             & nbsp;                              &nbs p;               خيست