ژباړه او غورچاڼ - ميرزاعلم حميدي - هالنډ
نوی کابل
د نوي کابل لپاره ځای خوښول د ښار جوړولو په کار پوهانو پورې اړه لري، ښکاره ده چې کوم ځای د نوي کابل لپاره ټاکل کیږي باید پریمانې اوبه ولري اود ښې هوا درلودونکی وي . په لومړي نظر کیدای شي چې دا ډول ځای بګرام یادکړو ؛چیرته چې د سالنګ، غوربند او پنجشیر سیندونه سره غیږې په غیږې کیږي او مخ مچي سره کوي . له یوې خوا دغه سیمه له اوسني کابل څخه دومره لرې نه ده او له بلې خوا د بګرام هوایې ډګر ته ورنږدې ده او هم یوه تاریخي سیمه ده او بله ارزښتمنه خبره داده چې د کابل سیند غوندې یې د سیند وچولو امکان نه شته . کیدای شي چې ددغه ښکلي او څپاند سیند په دواړو غاړو یو ښایسته مډرن ښار د «نوي کابل » په نوم چې کانالیزسیون،پارکونه، شنه سیمه،د هستوګنې سیمه، د سوداګرۍسیمه،ددولتي دفترونو سیمه، دباندنیو سفارتونو سیمه،د ښوونځیو، وړکتونونو او پوهنتونونو سیمه، د روغتونونو او کلینکونو سیمه ،د سپورټ سیمه،د موټرو درولو سیمه، او داسې نورې او نورې سیمې ودانې شي . داخبره هم تر ټولو اړینه ده چې ددغه نوي ښار په نخشه باندې باید ډیر اوږد او ژور فکر وشي او د داسې مډرن ښار جوړولوته هم باید اوږده موده په نظر کې ونیول شي . ددې وړاندیز په یادولو سره ارومرو دا پوښتنه رامنځ ته کیږي چې د دومره سترې ، مډرنې او تاریخي پروژې لپاره لګښت له کومه شي ؟
یوه سرچینه یې هغه افغانان دي چې د باندې ژوند کوي په تېره خو هغه افغانان چې په امریکا،اروپایې هیوادونو، اسټرلیا، کاناډا، نیوزیلنډ او عربي هیوادونوکې دایمي ژوندکوي . بله سرچینه هغه کسان دي چې د جنګ په مهال یې زښته ډیره پانګه پیدا کړي ده. همدارنګه باندني پانګه اچوونکي، نړیواله ټولنه او دولتي پراختیایې بودجه او داسې نورې . څه شی چې ډیر مهم دي هغه د نخشې جوړول، د سیمو ټاکل او د پروژې تخنیکي او مالي څېړنه ده . نخشه جوړونکي باید ددغه ښار ټول لګښت مالوم او د هرې نومبرې په بیه یې د تقسیم له مخې ټول لګښت ور زیات کړي او ددغه پروژې لپاره یوه او یا څو باندنیو تعمیراتي بانکو ته هم د پرانیستلواجازه ورکړي .
بیا د نمبرو بیه ،دخرڅلاو، ودانولو او د نخشې شرایط په ډاګه شي . باور دی چې کورني او باندني پانګه وال به د نمبرو په اخیستلو کې سیالي سره وکړي او ډیر زر به خرڅې شي چې په دې ډول به له یوې خوا دولت د خپلې پراختیایې بودجې لپاره پریمانې پیسې تر لاسه ګړي اوله بلې خوا به په لنډه موده کې د نوي کابل څښتن شي او د نوي کابل په ودانولو سره به د زړه کابل ستونزې هم اوارې شي .
دا ویده خلک به را بیدار شي
دا وران وطن به ګل و ګلزر شي
دا شوني نه ده چې یو ملت دې
په یوه څپېړه ګور ته روان شي
«له سپرغکې څخه»