دجلال آباد له خونړې لاريون څخه دعبرت درسونه !

په بېنوا کي دلیکني شمیره : 2835
( حبيب الله غمخور - سويډن )
دخبریدو نیټه : 2005-05-16

١٣٨٤ د غويي ٢٦مه ( حبيب الله غمخور - سويډن )

 

افغانستان په نړۍ کي يوازنۍ هيواد دۍ چي اوسيدونکو يي تر بل هر مسلمان هيواد داسلام او مذهبي مقدساتو په خاطر زياتي قربانۍ ورکړې ،افغانان که څومره دخپل وطن سره مينه لري په هغه اندازه او يا کله کله تر هغه هم زيات داسلام سره مينه لري . هر چا چي دديني مقدساتو سپکاوی کړۍ هغه ته يې ځواب ويلي .

 

داسلام سره دافغانانود داشان بې ساري ميني څخه اکثريت وختونه دديې هيواددښمنانو پخپله غټه استفاده کړې او دافغان ولس پر پاکو مذهبي احساساتو يې سياسي تجارت کړی دۍ . زموږ دهيواد تاريخ داسي مثالونه ډير زيات له ځانه سره لري .دبيلگي په توگه کله چې انگريزانو ته دا جوته شول چې غازي امان الله خان له انگليسې استعمار نه دهيواد دژغورلو رښتيانۍ تکل کړی سره لدې چې وسله وال مقاومت يې وکړ خو تر ماتي وروسته يې دهيواد استقلال په رسميت وپيژاند او امان الله خان ته يې درياکاري نه ډک ددوستۍ لاس ور وغځاوه ،ولي ددې لپاره يوه لهظه هم ارام نه وه چي څنگه دا زړور او پر وطن مين پاچا له ملکه ورک کړي . کله چي امانالله خان بهرنيو هيوادو ته سفر وکړ او دافغانستان نړيوالې اړيکې له نورو هيوادو سره ټينگې شوې هغوي نور هم په غوسه شول،دا وخت انگريزان دخپلو ځيره خوارو او لاس پوڅو په وسيله دافغانانو له پاکو اسلامي احساساتو نه استفاده کوي پر وطن مين او مسلمان افغان پاچا امان الله خان ته دکافر خطاب په کولو سره ولس دده په مقابل کي راپاڅوی تر څو دا دولس او وطن واقعي خدمتگار وطن پريښودلو ته مجبوريږي . اما ډير ژر افغانان پدي پوه شول چي انگريزانو ددوي له اسلامي عقيدي او ملي احساساتو نه داسي گټه پورته کړه چي يو ېې له امانالله خان سره خپله دښمني دا ډول سرته ورسول چې پخپل ولس يې له وطنه ورک کړ او بل يې اودافغانستان سرنويشت دخپل نوکر پلاس ورکړ، داچي اوس تر اتيا کالو زيات افغانان افسوس کوي او خپل مشران ملامتوی کوم سود او گټه نلري .

 

زه کوښښ کوم پدغه تبصره کې لاندي سوالو ته ځواب پيداکړم :

 

لمړۍ : دلاريون انگيزه او اړېينه .

 

دوهم : دا لار يون وواو که بغاوت ؟

 

دريم : دځوانانو له قربانې اودهغو له پاکو احساساتو نه چاگټه پورته کړه؟

 

څلورم : دډله ايزو رسنيو نقش او رول .

 

پنځم : پايله

 

تيره هفته په امريکا کښي ديوي نشريې لخوا دسپي داسي يو عکس خپور شو چي په هغه کښي پاکستان ته سپکاوۍ شوۍ ؤ . دپاکستان حکومت دبهرنيو چارو دوزارت له لاري دداشان خپرونو او پاکستان ته دسپکاوي په هکله خپل سخت غبرگون اعلان کړاو قيصه گويا نور ختمه شول . هلته نه چاپدي خاطر چي ددوي وطن ته په سپکه سترگه کتل شوي دي مظاهره ونکړه او نه يې دامريکا بيرغ ته لکه څنگه چي هميشه دپاکستان مذهبي سياسي ډلي داکار کوي اور واچاوه . پدغو شپو او ورځو کښې په همدغه امريکا کې دNewsweek په مجله کښي يو خبر خپور شو چي دگوانتانامو په زندان کي بنديانو ته دروحي شکنجې دورکولو په خاطر داسلام دمقدس دين سپيڅلي کتاب قران عظيم الشان سره سپکاوی شوی .

 

دا خبر دنړۍ په مطبوعاتو کي خپور شو د ژورنالستانو سره په يوه مرکه کښي دافغانستان داسلامي جمهوريت دستري محکمي ښاغلي رئس مولوي فضل هادي شينواري لمړۍ غبرگون ښکاره کړ ،او ويي ويل چي ((داکار اسلام ته سپکاوۍ دی ما دامريکا سفير ته تليفون وکړ خو هغه امريکا ته تللي ،زه به کوښښ وکړم چي ددي مسلي سپيناوۍ وکړم که دا کار رښتياهم شوی وي موږ به دا په کلکه وغندو....))دازادي راډيو.

 

مولوي صاحب رښتياهم په اسلامي علومو کښي زيات معلومات لري ولي دسياسي ديپلو ماسۍ سره ممکن دومره بلد نه وي او گرم هم ندۍ ځکه شرعې علوم او ديپلوماسي يوڅه سره ليري دي .

 

مولوي صاحب بيله دينه چي دخپل دا شان اني او فوري غبرگون داخلي او بهرني تاثيرات په نظر کي ونيسي او يا دديپولوما تيکو کانالو له لاري لمړۍ دخبري سپيناوۍ وکړې او بيا دهمدغو کانالو له لاري دخپل ولس نظر او غبر گون که دا دده مسؤليت وي ښکاره کړي . هغه دموضوع په هکله خپل غبرگون په زياتو احساساتواو شکل څرگند کړ چي په هيواد کي ددپشان لوړ پوړي مقام څرگندوني ددښمن تبر ته نورهم لاستۍ ورکړ ،واېې (( ما پر اسمان غوښته خداي پر مځکه راکړه)) دهري هغي سياسي ډلي لپاره چي په هيواد کي پټ فعاليت کوي ، (دالقاعدي تروريستي سازمان او نورو بنسټپالو او ترورريستي ډلو ټپلو) لپاره دا موقع برابره شوه چي يو ځل بيا اوسني حاکميت ، امريکا او نړيوالو ته څرگنده کړي چي په ځوان نسل او افغانانو کي دوي څومره نفوذ لري او ددې لاري يې دهيواد په سياسي ډگر کي ځان ديو سياسي قوت په توگه منعکس او مطرح کړ. يو شميرتلاښ کوي ښکاره کړي چي دا خبر زموږ ځوانان پر احساساتو راوستل او په لاريون يې لاس پوري کړ ،زما له نظره دا شان نظر لويه اشتباه او تيرژ وتنه ده ،ځکه هيڅ وخت يوه مظاهره بيله دينه چي څوک يې سازماندهي کړي نشي جوړيداي ،مظاهره يو سياسي حرکت دۍ ، دسياسي حرکت شاته هرو مرو سياسي لورۍ ورکونکئ او سمباله ونکئ ځواک موجود وي ، همدا ځواک و چي دا لاريون يې دخپلو سياسي اهدافو لپاره جوړکړ او هغه يې پخپله خوښه دشخړي اوتاو تريخوالي تر سرحده ورساوه ، چي مرگ ژوبله هم پکښې رامنځته شوه. دغه ټکې ته هم بايد ښه ځير شو چي ددغه لاريونو جوړه ونکو دا کارديو سنجول شوي پلان له مخي پداسي وخت کي تر سره کړ کوم چې دملک جمهور ريس اروپا ته دهغوي دمالي او نظامي مرستو درا جلبولو په خاطر تللی ؤ .

 

ځيني سياسي او روڼ اندي کړۍ داسي فکر هم کوي چي پاکستاني چارواکو دامريکااو پاکستان تر منځ دنازکو سياسي حالاتو په نظر کي نيولو سره ونه غوښتل د خپل هيواد دسپکاوي په مقابل کي کوم جدي غبرگون دلاريو نونو او بيرغونو په سوځولوسره ښکاره کړي ، دا موقع يې غنيمت وشميرل او دخپلو هغو ټولو امکاناتواو ريزرفونو څخه چي متاسفانه په افغانستان کي تر اوسنۍ ادارې زيات اوږدلاس او غښتلي اړيکي لري استفاده وکړه ، لمړۍ يې دجلال آباد په ښار کي چي له هره پلوه زموږ دهيواد لپاره سياسي ارزښت لري دځوانانو له پاکو احساساتو دراپارولو نه په گټه اخيستو سره دخپلو پلانونو پلي کولو ته ملا وتړل . په هغه لمړۍ ورځ به هغو چي پلان يې درلود دا لاريون په بغاوت او شخړو بدل کړي دا کار کړۍواي اما ددوي لپاره لازمه وه خپل قوت وگوري چې څومره دۍ ، ځکه پدا سباه يې يو ځل بيا دپوهنتون او نورو تعليمي مؤ سسو محصلين چي غالبا دشپي لخوا به يې دهغوي دهڅوني لپاره سياسي او تبليغاتي کارکړۍوي د لاريون تر سره کولو ته وهڅول . دموقع نه په استفادې سره يې دخپلو گمارل شو په وسيله دمنظم او جوړ شوې پلان له مخي په يوه وخت تر شلو زياتو هغه ځايوته چي لا پخوا په گوته شوې وه اور واچاوه او هر څه يې وسېځل .

 

دوهم : داساسي قانون مطابق هر چاته دا حق ورکړه شوۍ چي دخپلو صنفي ، ټولنيزو او ملي غوښتنو دتر لاسه کولو لپاره مظاهرې او غونډي جوړي کړي . دا ضرور ده چي له دغه حق نه وړه او پر ځاي استفاده وشي . داځل ددي پر ځاي چي زموږ ځوانان لمړۍ دا سند تر لاسه کړې چې رښتياهم په گوانتانامو کي قرانکريم ته دا سپکاوۍ شوی دۍ او کنه ؟، دپردو په ځيره کانه لمسون دښار کوڅو او واټنو ته راووتل .

 

زموږ هغوځوانانو چي دوي به دهيواد راتلونکې سمبالوي دا تحليل او سوچ ونکړ چي ايا دا کار رښتياهم تر سره شوۍ ؟ دا نوره اسلامي نړۍ ولي خاموشه ده ؟ ايا هغه مسلمانان ندي ؟ په يقين چي هغوي هم مسلمانان دي او هم يې په اسلام او ديني مقدساتو خوابديږي ،دا زموږ همسايه هيوادونه چي چارواکي او مذهبي گوندونه يې ځانونه داسلام ټيکداران بولي دامريکا ضد په شعار ورکولو کي يې سارۍ نه ليدل کيږي او هميشه غواړي موږ ته اسلام را زده کړي ،دوي چي تل يې دهمدغو اسلامي اړيکو څخه په ناروا گټه اخيستني سره زموږ په کورنيو چارو کې دومره لاس وهني کړي چي يوه ورځ يي پر ارامه نه يو پر ايښې ، دا دوي وه چي ويل يې په افغانستان کي اسلام په خطر کې دۍ بايد جهاد وکړۍ ، او دجهاد دکليمي نه په ناوړه استفادي سره يې دا زما او ستا وطن کور ،کلي او ښار زموږ پلاسو دومره خراب کړ چي اوس يي که خوا بدي نشۍ دغلامۍ په قيمت هم نشو ابادولاي دوي ولي اوس چوپ دي؟ ،ايران عملا دامريکا ضد فعاليت کوي او دښمنې سره لري هغو ي ولي چوپه خوله پاته شول ؟ داسلامي هيوادو دنړيوال کنفرانس سازمان ،اسلامي او عربي هيوادونه چې ولس يې له امريکا نه ښه زړه هم نلري دا ټول چي دنفوسو شمير يې تر دو ميلياردو اوړي ، په امريکا کښي تر پنځو مليونو زيات اوسيدونکې مسلمانان دي ټول چوپ دی ، علت يې دادۍ چې هغوي (( لمړۍغوږ گوري او بيا په سپي پسي ځغلي)) ولي زموږ ځوانانواو عامو خلکو متاسفانه دا کار ونکړ او دپرديو دحوسونو قربانيان شول .

 

دهمدغو ځوانومحصيلانو دلاريون څخه په استفادې سره نورو ،هغو چي ددي کار لپاره گمارل شوې وه زموږ ملي شتني او هغه تعميرونه چي له پردو څخه دخيرات او سود په پيسوجوړ شوې وه داور په لوبو کي وسوځول .سوال دادۍ چي که خداي نخواسته قران شريف ته سپکاوی شوی وي هلته د يوجلد قرانکريم سره دا ناوړه چلند ممکن شوۍ وي چي تر اوسه لا دا هم ثابته نده ، ولي دلته دننگرهار داطلاعاتو او کلتور رياست په کتابخانه کي دکتابتون دمسؤل په قول تر دريو سوو زيات قران شريفونو او نورو کتابونو ته اور واچول شو، ددغه کار په مقابل کښي به څوک لاريون کوې ؟ او دکوم هيواد بيرغ ته به اور اچوي ؟ دستري محکمي ښاغلی ريس صاحب به يې څنگه محاکمه کوي ؟ ښاغلي صبغت الله مجددي صاحب چي دا ځل بيا چا ورته ويلي وه چي دجمعي په لمانځه کي دلاريون کونکو څخه ملاتړ اعلان کړه او ووايه چي لاريون ښه کاردۍ ولي پر رسمي دفترو دحملو طرفدار نه يو ،ولي ښاغلي مجددي صاحب دا ټکۍ له پامه باسي چي لاريو دڅو تنو غونډه په يوه کو[ه کي نده هلته هر څو ک گډون کولاي شي او که کوم څوک پلان ولري هغه زموږ دهيواد په سياسي شرايطو کي په اسانۍ تر سره کولاي شئ لکه چي وشو ،نه پوهيږو چي ولي هغي دا ځل ديو مسؤل او سپين ږيري شخص په توگه ځوانان دۀغه څه په ثاطر لاريونو ته هڅوي چي دهغه عمل دتر سره کولو سپيناوۍتر اوسه ندۍ شوۍ ؟

 

دنظر دخاوندانو دزيات شمير په اند دا لر يون نه بلکه دکورنيو او بهرنيو دښمنانو او بنسټپالو ډلو په لمسون يو بغاوت او پلان شوۍ افغان دښمنه حرکت و، اودلاريونو دسمبالونکو لخوا خپل ځواک په ښکاره کولو سره دافغان ولس ويره ونه وه . تاسو فکر وکړۍ په ننگرهار کي دولايت دمقام تعمير ،داطلاعاتو او کلتور رياست تعمير کتابخانه او کتابونه او په همدغه ځاي کي وړ مسجد ،ديونيما ،سويډن او نورو هيوادو دمرستي رسونې مؤسسې او په دغه ودانيو کي اسناد ونه ، نوري دولتي او شخصي ودانۍ ،په لسهاو موټران دا ټول داور په لمبو کي له منځه ولاړل، په سلهاو ميليونه ډالره چي دهغو پر جوړيدو مصرف شوې وه دسياسي حوسونو قرباني شول . دننگرهار دکتابتون مسؤل په مرکه کي وايې : په کتابخانه کي زيات کلکسيونونه او قيمتي کتابونه او قلمي نخسي پرتي وې خواوس هغه ټول سوځيدلې دي ،دننگرهار يو وړوکې مطبوعه او په هغه پورې مربوط ټوله شيان او سامان الات له منځه ولاړل .

 

ايادا پدي ارځيدل ؟؟؟

 

پردوداسي گټه واخيستل چې دجلال آباد په ښار کي دولتي او غيري دولتي ماڼيو ته اور واچول شو او ځينې دوکانونه چور شول ، پنځه نفره مړه او تر اويا (۷۰) نفرو زيات زخمي شول . د شرم خبر خو لا داد ده چې دنړۍ په مطبوعاتو کي دداشان خرابيو ، ورانيو سوځونو وسيله او سرته رسوونکې جنگسالار او ترهگر نه بلکه دپوهنتونو ،عالي مؤسسومحصيلان اوښوونځيو شاگردان اعلان شول .زه پدي عقيده يم چي بهرنيان به را باندي خاندي چې دا څه ډول خلک دي څه کوې او څه غواړې ؟

 

دغه ټکي ته بايد ډير ښه ځير شو او له ځانو سره فکر وکړو چي ولي دا لاريونونه يوازي په ننگرهار،کنړ ،لغمان ، کابل ،کندهار ،غزنې ،وردگو،تخار کښي تر سره شول ؟

 

دريم : داسي معلوميږي چي ددموکراسۍ او سولي دښمنانو د موقع نه په پوره استفادي سره دوخت او موضوع څخه په زيات مهارت گټه اخيستنې سره وکړاي شول زموږ دپاکو احساساتو څښتن ځوانان بيله دينه چي دخپلي کړني پايله وسنجوي دا شان تيروتني ته وهڅول . ؟ دا څوک دي چي ځوانان دا ډول لاريونو ته هڅوي ؟ دولتي ودانيو او يادهغو هيوادو دمرستي رسولو موسسو ته اور واچوي کوم چي له افغان ولس سره مرسته کوي ،که چيري ددغو هيوادو له مرستو ته ضرورت نليدل کيږي ؟ ښه خبره داده چي له ښاغلي کرزي او ملگرو ملتو له سازمان څخه غوښتنه وشي چې دافغانستان سره خپلي ټولي اړيکي پرې او مرستي بندي کړي . په هغه صورت کښي به يو ځل بيا هغه دطالبانو توره دوره اويا دجهادله نامه څخه په ناروا گټه اخيستونکو دقدرت پر سر کور په کور کوڅه په کوڅه جنگ حالت تکرار اوهيواد به دبدبختي په بهر کي لاهو شې . دبي دفاع افغان ولس هغه توري اوذلت ورځې ندي هيري شوې . دپاکستان او ايران کمپونه مخ پر خالي کيدو دي بايد يو ځل بيا په بيوزلو افغانانو ډک شي ؟! پدې بايد ټول ښه پوه اوسو که دا ځل نړيوالو له افغانستان او افغانانو څخه مخ واړاوه حالات به داسي له کنټروله ووزي چي د۱۹۹۲ کال په پاکستان کي دجوړشوي حکومت او تنظيمنو تر منځ دواک دتر لاسه کولو پر سر جگړي به په سترگو پوري رانجه کړو.

 

سياسي څيړونکې پدې باور دي چي پدغو لار يونو کښي هدف داسلام دمقدساتو څخه دفاع نه بلکه هغو ډلو چي په اوسنيو شرايطو کښي ددوي لپاره لکه څنگه چي يې دوي غواړي دسياسي فعاليت شرايط مساعد ندي نو يې دپردو په ايشاره وغوښتل دداشان موقع نه په استفاده دځوانانو پر پاکو احساساتو سياسي تجارت وکړي، ځوانان يې دخپل سياسي تعصب او کينې دښکاره کولو قرباني کړل اوهمدا شان يې افغانان په ځانگړي توگه پښتانه يوځل بيا د نړيوالو په ذهنو کښي بد نام کړه .

 

جالبه او دسوال خبره داده چي له ننگرهاره تر تخاره په ټولو لاريونو کي نور سياسي شعارونه او وړانديزونه چي پدغه موضوع پورېي يې هيڅ تړاو نه درلودهم مطرح کيدل ، دمظاهرو دشروع نه داسي معلوميده چي هر څه لا پخوا سنجول شوې اوسمبال شوې دي ، په ټولو مظاهرو کي دنړيوالو مرستندويه سازمانو ،يونيما دفترونواو دامريکا بيرغ ته چې دوي له کومه کول ؟ اوراچول کيده ،دا عمل په لوي ښار اوليري پرتې کوچنۍ ولسوالي کي يو شان تر سره شو.

 

دامريکا بيرغ ته چي د امريکا د ولس ملي سمبول دۍ . ديو او يا دوو نفرو امريکا يانو په غلط حرکت سره ديو هيواد ملي سمبول ته په بده ستر کتل او هغه سوځول اخلاقي جواز نلري ټول امريکايان ددغه کار مسوليت پغاړه نلري ، کيداي شي د امريکاعادي خلک پدغه کار خفه شي او بل مثله عمل وکړي ،ياني هغوي هم دافغانستان بيرغ ته دښار په يوواټن کي اور واچوې پايله به يې څه وي ؟ هغه څوک چي غواړي افغانستان دا ځل دسليبي جگړواو يا دمذهبونو او اديانو تر منځ ددښمنۍپه ډگر بدل کړي تلاښ کوي دداشان امکاناتو نه په استفادې سره دافغانانو احساسات راوپاروي . موږ په خپل هيواد کښي پر ملي او ديني ارزښتنو باندي دتيرې پر ضد ددفاع مسوليت لرو ،دټولو شواهدو او معلوماتودڅيړني په اساس په دې ټينگ باورپيدا کيږي چې ددغه حرکت تر شا بياهم دبهرنيانو او دهغو دلاس پوڅو سياسي ډلو ټپلو او تروريستي سازمانو لاس لنډ نه و .

 

دافغان په کور کي بيا دغم کمبله وغوړيده په لاريون کې دوژل شوچي شمير یې ترشپاړسو نفرو زيات شو خپلوان او ټول افغانان يو ځل بيا دخپلو غوليدلو زلمو دوير پر ټغر کښينول شول .

 

څلورم : دمطبو عاتو دنده او رسالت خپلو لوستونکو ،ليدونکو او اوريدونکو ته پر خپل وخت دنوو خبرو نو او معلوماتونورسول دي .ولي دا خبر بايد دقيق او سوچه شوۍ وي ،رښتياوي ،پر مستندو دلايلو او شواهدو بناوي . افاهات او هغه خبر چي رښتيا نه وي دبشر په تاريخ کښي يې ډير جنجالونه جوړکړي دي .ددرواغجن خبر نشرول دمطبوعاتو دنده نده ، له بده مرغه کله کله دا کار چاپې مطبوعات ددي لپاره کوي چي دخرڅلاو زيات بازار پيدا کړي او يا د پردي شاته کوم چا فرمايش ورکړۍ وي . که چيري يو خبر چي تايد شوۍ نه وي او خپريدل يې په ټولنه کي جنجال راپيدا کړۍوي دا دمطبوعاتو او ژورنالست دنده ده چي ددغه خبر حقيقت وپلټي او خپلو علاقمندانو ته رښتنۍ خبر ورسوي . دنيوزويک دا خبر او دهغه په اړوند دلاريونوراپورونه دآزدۍ ، اشنا او بي بي سي راډيو گانو له لاري مسلسل او هر گړۍ نشريدل ،داوريدو نه يې داسي څرگنديدله لکه دا کار چي په رښتياهم تر سره شوۍ وې . ډيرو اوريدونکيو ته به دا سوال پيدا شوۍ وې چي ددغه خبر پر سر يوه مکمل ښار ته اور واچول شو، انسانان ووژل شوه، ضرورت څه دۍ چي هرگړۍ پدي اړه راپورونه په زيات ږوږ سره خپريږي ؟که دا ددغو هيوادو لخوا دمطبوعاتو دآزادۍ تمثيل وي ؟خو دا يو څه ځکه دمنلو وړ نده چي دا دري واړي راډيو گاني دولتي راډيو گاني دي او مربوطه دولت مطبوعاتي او سياسي پاليسي له نظره نشي غورځولاي،نو داسي فکر پيداکيده چي ممکن کوم بهرنۍ ارگان غواړي دافغان ولس مذهبې احساسات او يا دبنسټپالو دنفوذ کچه ځانته معلومه کړي ؟ چي پداشان آب وتاب راپورونه خپروې .

 

هر څه چي وه تير شول او بيا هم پر افغان ولس تير شول،هرمرو يي دافغان ولس نړيوال اعتبار ته زيات زيان ورساوه ،که څه هم ښاغلي کرزي دثور په يويشتمه نيټه په بروکسل کي خبر يالانو ته وويل : دا حرکت د امريکا پر خلاف نه بلکه دنيوزويک دخبر پر ضد دۍ او دا دديموکراسۍ ښه نښانه ده . د ده سره به ډير قانع نه وي ځکه ډير تحليل گران پدې باوردي چي دا ددموکراسۍ انعکاس نه بلکه زموږ په هيواد کي دپردو دنفوذ او لاس وهنوڅرگنده نښانه اوپه ددولتي ادارو کي کښي دمسلکي او مستحقو کسانو ده نشتوالي ، په دولت کښي دپخوانيو ټو پکسالارو ، تنظيمو نو ،بنسټپالو ،قومي ، ژبني او مذهبي متعصيبينو ،د تارياکو دلويو قاچاقبرانو دقوي نفوذ او غوښن صلاحيت نښانه ده . او په حکومت کي دحکومتونو بيلگه . دا ځکه چي ولسمشر يو څه دستري محکمي ريس بل څه او ښاغلي مجددي صاحب خواوس سپن ږيرۍ دۍ څه چي يې زړه غواړي او پر خوله ورشي هغه وايي . دمحصلينو دلار يون سره دخلکو همغاړيتوب ددي جوته بيلگه وه چې عادي او بي دفاع ولس دخپلو دغو چارواکو له ظلمونو او تيريو نه پوزي ته رسيدلۍ دۍ . خداي مکړه چي يو ځل بيا دافغان ولس دصبر کاسه ډکه شي، زموږ دښمن خو ورته تيار ناست دۍ چي گټه ځيني واخلي . پدي باورلرم چي ښاغلې کرزی به ددغه لاريونو پايلي او عيلتونه پوره او هر اړخيزه وسنجوې او لازمي نتيجي به ځيني تر لاسه کړيې . ځکه خپله ښاغلي کرزي په وار وار ويلې چي ښوونځۍ ، پوهنتونونه اونور تعلمي مؤسسات بايد له سياست څخه ليري وساتل شي ، که څه هم دا کار عملي نه ؤ ځکه دهمدغو باسيوادو او تحصيل کونکو له جملي نه به راتلونکې دولتي او سياسي رهبران او اتلان پيدا کيږي ،ورستيو پيښو داسي وښودل چي دغه تعليمي او تحصيلي مؤ سسات دمترقي او پر مخ تللي سياست پر ځاي دبنسټپالو او پردو دسياست او سياسي مانورونوپه جونگړه دبدليدو په حال کي بريښې .

 

زما مشوره دهيواد ځوان نسل ته ديو افغان په توگه داده چي ، غښتلۍ او پر وطن مين افغانان اوسۍ ، په پاک افغانې او اسلامې احساس او خواخوږۍ سره دوطن ابادۍ ته ملاوتړی . گرانو ځوانانو ستاسو لپاره دا کار هغه وخت شونۍ دې چي تاسو تحصيل وکړۍ ،پوهه تر لاسه کړی ،خپل دوست او دښمن دعلمي پوهي په رڼا کښي وپيژ نۍ . ستاسو ملي دنده دپوهي تر لاسه کول دي ،زموږ هيواد پوهانو، عالمانو او خواخوږو کدرو ته زښت زيات ضرورت لري . دا وطن په يوه نوم او بل نوم ، ديوې اوبلي عقيدې څخه ددفاع پخاطر پدغه کنډوالو بدل شوۍ دۍ چي اوس يي تاسو دسر په سترگو گورۍ . په يويشتمه پيړۍ کي داسي کنډواله هيواد دمځکي پر مخ نشۍ پيداکولاي ، هغه حالت او ناخوالي چي په دا پنځويشت کاله ستاسو مور،پلار ،خور ،ورور اودوستانو گاللي په ميليونو ټوکه کتابونه پر ي ليکل کيږي . دا وطن څوځله په اورکې سوۍ دۍ نور تاسو رحم ورباندي وکړۍ ،که تيرو دوطن او ولس سره جفا کړې او غلطۍ يې کړي تاسو ولي هغه تکراروۍ ؟ ښه به دا وې چې دخپل حق او غوښتنو څخه دکوتک اود هر څه ورانولواو سوځولو پر ځاي له منطقو او پوهي څخه کار واخلۍ . همدا اوس زموږ او ستاسو په هيواد کي دننه زياتي ناخوالي او ستونزي شته دبيلگې په توگه : په دولت کي د ټوپکسالارو ،قوماندانو ،بنسټپالو ، ددموکراسي او اجتماعي عدالت د مخالفينو څرگند نفوذ ،په دولتي ادارو کي فساد ،رشوت ،ددولتي واک نه په گټه اخيستلو سره دشخصي ملکيتونو غصب ، دښځو او ماشومانو سره ناروا چلند، دنشه يي توکو او هيروئنو توليد او قاچاق او داسي نوري په سلهاو ناخوالي او بد مرغۍ . ستاسو ځوانانو ملي او ايماني دنه ده چي ددغو ناخوالو دله منځه وړلو او په هيواد کښي ديوي واقعي دموکراسۍ دپلي کولواو متمدني مدني ټولني دجوړيدو لپاره شپه او ورځ دپوهي او علم په تر لاسه کولو سره مبارزه وکړۍ ، او خپل هيواد ددغه حالت نه چي دپرديو له پور او خيرات نه پرته هيڅ نشي کولاي وژغورۍ . دهغو پر ضد لاريون وکړۍ قلم او پوهه پکار واچوۍ کوم چې په هيواد کي سوله له خطر سره مخامخ کوې او غواړي دتل لپاره موږ پردي وساتي او دپرود له مينته ډک خيرات ته ستر گي په لار اوسو . له دولتي چارواکو نه دهغوي دملي دندود سرته رسولو او افغانان له دغه دفقر او بدبختۍ له حالت نه دخلاصولو غوښتنه وکړۍ . فرهنگي او علمي ټولني جوړي کړۍ ،اخبارونه او مجلي چاپ کړۍ ، مقالي او کتابونه وليکۍ . پدغو ولاياتو کي چې مظاهر ي شوي تاسو څومره آزادي خپروني لرۍ ؟ څه ډول راډيو يي او ټلويزيوني نشرات لرۍ ؟ ولي پدي هکله دچارواکو نه غوښتني نه کوۍ؟دننگرهار پوهنتون او دطب انستيتوت صنفونه ، ليليه،درسي لوازم ،ميز او چوکۍ ،لابراتوار ، تکړه او باسيواده استادان ، دځوانانو او محصيلينو لپاره دفراغت په وخت کي دسالم مصروفيت او تفريح لپاره ځايونه ، دسپورت لپاره سالونونه ميدانونه او اړونده لوازم ، ايا دا رښتيانه ده ؟ دلمر وليدو سره يو ځاي کله چي دننگرهارد پوهنتون او طب انستيتوت محصلين ليليو ته راځي داحاطي دنشته والي له امله په داليزو کي دنږدي پرتو کليو سپيان هم گرځي . دادي ستاسو غوښتني او هغه څه چي تاسو يي بايد له چارواکو و نه غواړۍ . نه دا چي ديو بي ثبوته خبر پر اساس بي ځايه مظاهري وکړۍ ، او بل شرم لادا چي خپل وطن ،خپل داوسيدوځاي او ښار ته اور واچوۍ . زه تاسو يوي بلي مظاهري ته نه رابولم ددي يادونې څخه مي هدف داو چي تاسو خپلو مسؤليتونو ته ځير شۍ . ولي تاسو نه غواړۍ چي ننگرهار ،لغمان ،تخار ،وردگ غزنۍاو نور ولايتونه ښکلي ښارونه ولري ؟ ښکلي پارکونه ولرې او نړيوال يې سيل ته راشي؟ زموږ دوطن هره لويشت تاريخ او دتاريخي اثارواو ابيداتواو افغان ولس دوياړنودنښو نښانو ځاي دۍ .دملي شتمنۍ ساتنه زموږاوستاسو ټولو وظيفه ده ،په هيواد کښې ديوه وړوکې شۍ سوځول او يا خرابول په هر نامه چي وې دخاوري او ولس سره ستره جفا ده . هر هغه چا چي تاسو داشان لاريون ته را هڅولي او رابللي ياست هغه دوژل شوو ځوانانو قاتلان او په هيواد کښي ددموکراسی او سوکالۍشعوري دښمنان دۍ .

 

زه پداسي حال کښي چي ددوي مرگ لويه ضايع بولم دخپلو گرانو شهيدو زلمو روح ته دعا ليږم او دلوي خداي له دربارنه دوي ته دبخښي هليه کوم او دکورنيو پاتي کسانو ته يي صبر غواړم .

 

دښاغلي کرزی صاحب نه دهيواد دولسمشر په توگه دافغان ولس جدي غوښتنه يو ځل بيا تکراروم چې دسياسي سياليو او سياست بازيو پر ځاي دهيواد عملي جوړونې ته يو څه توجه وکړۍ ، افغانان له ټولو جابرو ، خود غرضواو فرصت طلبو چارواکو له منگلو څخه خلاص کړۍ ، په همدي خاطر دا ستړۍ او مايوسه ولس څو مياشتي مخکښي درايو ورکولو ځاي ته ولاړۍ او تاسو ته يې رايه درکړه . همدا اوس ددولتي چارواکو د بي عدالتيو او خپل سريو په پايله کښې دافغان زوريدلي ولس چيغي او فريادونه تر اسمانه رسيدلي دي دننگر هار او نورو ټولو ولاياتو او ولسواليو په دغو او پخوانيو لاريونو کي دخلکو گډون دولس دصبر دکاسي دډکيدو روڼه بيلگه ده ،دا چي بيا چارواکي دغه حرکتو ته کوم رنگ ورکوي دا دهغو ی کار دۍ . دغو ټولو اجتماعي ناخوالو او ظلمونو ته دپاي دټکې ايښودل دولسمشر ملي او اسلامي دنده ده . که تاسو يوازي دوسلوالو قوماندانانو او پيژندل شوو ترورستانو دتسليميدو په پروسه کي ځان مصروف و ساتۍ اود قاطعيت پر ځاي دسازش لاره غوره کوۍ ، پدي باور ولرۍ چي دا راعيت ولس به دستونزو او مجبوريت پر اساس در څخه ياغي شوی وي  .