د تلې ٢٨مه، ١٣٨٤
يوه استراليايي تلوېزون تېره شپه د دوو طالبانو جسدونه وښودل چې د امريکايي پوځيان لخوا په اور کې سوځول کېدل. هغه ويډيويي تصويرونه چې د SBS تلوېزوني چينل خبريال د کندهار له ګونبز سيمې څخه اخيستې ښيي چې د دوو مړو طالبانو جسدونه چې پښې او لاسونه يې ويړېدلي د يوې غونډۍ په لمن کې سوځول کېږي او وروسته بيا امريکايي سرتېري يوه وينا اوروي چې طالبان راوپاروي.
دا ويډيويي انځورونه ازاد خبريال سټيفن ديوپان Stephen Dupont د امريکايي پوځ د ١٧٣مه پراشوتي لېوا سره د ملتيا پر مهال د تلې په نهمه اخيستي دي. د سټيفن په وينا، دا سرتېري چې په امريکايي ګړدود خبرې کوي د پوځ د رواني (سايکالوجيک) عملياتو برخه وو.
""ډارن سپي""
د سوځونې وروسته، د سرتېرو بله ډله راځي او يوه نږدې کلي ته په پوځي ګاډو کې مخه کوي چې جنګياليو ته د لاسي لاوډسپېکرو له لارې له ملنډو او پېغور ډک پيغامونه ولېږي تر څو هغوى پرې وځورېږي.
تلوېزون ښيي چې دا ډله وايي: ((طالبانو! تاسې ډارن سپي ياست. تاسې خپل جنګيالي پرېښودل چې پرېوځي او قبلې ته مخامخ وسوځي.))
دوى هڅه کوي چې په دې کار غونډۍ ته څېرمه يوه کلي کې هغه خلک چې باور کېږي طالبانو ته يې پناه ورکړې وډاروي . پيغام په سيمييزه پښتو ژبه کليوالو ته ويل شوى، خو د سټيفن په وينا هغه ته د رواني ډلې غړيو ژباړلى دى. د ګاډو پر سر لاوډسپېکرې په زوره موسيقي اوروي او په پرلپسې توګه پورتنى پيغام تکراروي.
امريکايي سرتېري په هڅه کې دي چې هغه کسان پيدا کړي چې تېره شپه (د تلې د نهم په شپه) يې په دوى بريد کړى او يو امريکايي او يو افغان پوځي يې وژلي وو. دوه طالبان هم په دې نښته کې وژل شوي وو. دوه ملکي وګړي، يو پلار او زوى يې، هم په دې جګړه کې ټپيان شوي وو.
له هغې ډلې څخه چې د سوځېدونکو جسدونو ننداره کوي، يو سرتېرى وايي: ((وګوره! دهغه يوه سړي له خولې څخه څنګه وينې راځي. دا چټي شى د مرګ لپاره دى.))
سټيفن د اسوشيټيد پريس خبري اژانس ته ويلي چې د ده په اند د جسدونو سوځونه د رواني جګړې د يوې چارې په توګه ترسره کېده تر څو جنګيالي وويروي، خو قبلې ته د هغوى مخامخ سوځول ښيي چې د دوى موخه په څرګنده توګه د هغوى سپکاوى دى. دى وايي چې امريکايانو ځکه دا کار وکړ، چې د څو ګړيو له پلټنو وروسته يې و نه شو کړاى بريد کوونکي او وسلې ومومي او ستومانه له کليو بېرته راستانه شول.
د مسلمانانو د مړو سوځول په اسلام کې ناروا او يو ډول سپکاوى بلل کېږي.
د جينيوا کنوانسيون
امريکايي پوځ هم په بګرام او هم په پنټاګون کې د تلويزون راپور ته په غبرګون کې ويلي چې دوى د پېښې په اړه څېړنه پيل کړې ده.
که د ايس بي ايس تلوېزون راپور رښتيا وخېژي، د ا به له جينيوا د کنوانسيون څخه د امريکايي پوځ ښکاره سرغړونه وي. د جينيوا د کنوانسيون چې د نړۍ نږدې ټولو هېوادونو لخوا امضاء شوى جنګي قوانين او له جنګياليو سره چال چلند ټاکلى دي. د همدې قانون له مخې، د دښمن مړي بايد په پوره درناوي سره د هغوى له ديني مراسمو سره سم ښخ کړاى شي.
د امريکايي سرتېرو په وړاندې تر اوسه ګڼ داسې تورونه شته چې له بشري قوانيينو او د جينيوا له کنوانسيون څخه يې په افغانستان او عراق کې د جګړې په ترڅ کې سرغړونه کړې ده. ډېر هغه راپورونه چې له بنديانو سره د امريکايي پوځيانو د ناوړه چلند پېښي ډاګيزوي لا هم تر څېړنو لاندې دي او دا د تحقيقاتو ځنډني بهير د بشري حقونو د ټولنو د غوسې لامل ګرځېدلي دي. د کيوبا په ګوانتنامو، د عراق په ابو غريب او فالوجه او د افغانستان په بګرام او کندهار کې د امريکايانو د ناسم چلند تورونه او له قانونو څخه سرغړونې تر ټولو څرګندې بېلګې دي چې د رسنيو او د بشري حقونو د ټولنو لخوا راپورته شوې دي.
پنجشنبه د ١٣٨٤ لمريز کال د تلې ٢٨ نېټه د ايتلافي ځواکونو په يوه خبرپاڼه کي د جسدونو دسوځېدلو خبر تايد کړ او دا کار يې د هوا د ککړتيا او ناروغيو د خپرېدو څخه د مخنيوي په سبب شوي دي .